ABD Ordusu’ndan ramjet destekli yeni nesil Stinger

ABD Kara Kuvvetleri, kısa menzilli hava savunmasında çığır açacak bir geliştirme ile 1980’lerden bu yana hizmette olan FIM-92 Stinger füzesini ramjet (hava soluyan katı yakıtlı) motor teknolojisi ile yeniden yapılandırdı. “Red Wasp” adı verilen bu teknoloji girişimi, füzenin menzilini ve etkinliğini kayda değer ölçüde artırarak modern hava tehditlerine karşı daha güçlü bir savunma vaat ediyor.

Stinger’e ramjet dopingi: Daha uzak, daha hızlı, daha etkili

ABD Ordusu’na bağlı Combat Capabilities Development Command (DEVCOM) Aviation & Missile Center, Alabama’daki merkezinde geliştirdiği yeni sistem ile Stinger füzesine “integral rocket-ramjet” adlı çift aşamalı bir tahrik sistemi entegre etti. Bu sistem, önce geleneksel bir roketle füzenin ses üstü hıza ulaşmasını sağlıyor, ardından atmosferik havayı kullanarak ramjet fazına geçip ikinci bir itki üretimi sağlıyor.

Bu teknoloji sayesinde füzeye sürekli itki, daha yüksek terminal hızı ve önceki nesillere göre çok daha uzun menzil kazandırılıyor. Geleneksel sistemlerde roket motoru yandıktan sonra ivme kaybı yaşanırken, Red Wasp sisteminde itki devam ediyor.

2024 testi başarılı, 2025’te yeni varyantlar deneniyor

Programın ilk saha testi 2024 yılında Dugway Proving Ground‘da başarıyla gerçekleştirildi. DEVCOM yetkilileri, Temmuz 2025’te farklı ramjet yakıt türleri ve termal yalıtım sistemleri içeren yeni varyantların uçuş testine hazırlanıldığını duyurdu. Bu çalışmaların tamamı halen devlet laboratuvarlarında yürütülüyor; ancak ilerleyen aşamalarda savunma sanayii ile iş birliği planlanıyor.

Sovyet-Afgan savaşından Ukrayna’ya: Stinger’ın evrimi

Stinger füzesi, ilk kez Sovyet-Afgan Savaşı’nda ses getirmiş ve o dönem Sovyet hava üstünlüğüne büyük darbe vurmuştu. Son olarak Ukrayna savaşında, çok sayıda Rus helikopteri, insansız hava aracı ve sabit kanatlı uçak bu sistemle düşürüldü.

Yeni versiyon ise özellikle düşman keşif ve gözetleme (ISR) sistemlerini taşıyan İHA’ları, eskiye göre çok daha uzaktan vurabilme kapasitesine sahip. Bu, ön cephe gerisinde keşif yapan düşman sistemlerinin yok edilerek topçu yönlendirme ve hava saldırısı koordinasyonunun engellenmesi anlamına geliyor.

SHORAD’da stratejik değişim

Ramjet motorlu Stinger, klasik MANPADS (taşınabilir hava savunma sistemleri) kategorisindeki diğer sistemlerden (örneğin Rus yapımı Igla veya Verba) menzil ve hız avantajıyla ayrılıyor. Bu sistem, daha düşük maliyetli, esnek ve hafif SHORAD (Kısa Menzilli Hava Savunma) çözümleri sunarak, daha büyük sistemlere olan bağımlılığı da azaltabilir.

Ayrıca, Avrupa Meteor füzesi gibi ramjet kullanan üst düzey sistemlerin başarısı, bu trendin yalnızca stratejik değil, aynı zamanda teknik olarak da doğrulandığını gösteriyor.

NATO ve müttefikler için yeni bir seviye

Bu gelişme, sadece ABD Ordusu için değil, NATO ve müttefik envanterindeki eski Stinger sistemlerinin yenilenmesi açısından da kritik olabilir. Güncellenmiş versiyonun yaygınlaşması durumunda, ön saflardaki birliklerin daha bağımsız ve etkili hava savunması yapabilmesi mümkün olacak.

Kaynak: M5