Gökyüzünün 3D haritasını çıkaracak NASA aracı fırlatıldı
NASA’nın SPHEREx uzay teleskobu SpaceX Falcon 9 roketiyle yörüngeye başarıyla fırlatıldı. SPHEREx sayesinde tüm gökyüzünün kapsamlı bir 3D haritasını oluşturulacak.
Uzayın gizemlerini aydınlatmak için tasarlanan NASA’nın SPHEREx (Spectro-Photometer for the History of the Universe, Epoch of Reionization, and Ices Explorer) teleskobu, SpaceX’in Falcon 9 roketiyle Kaliforniya’dan başarıyla fırlatıldı. Alçak yörüngeden uzayın 3D haritasını çıkarma hedefiyle fırlatılan SPHEREx, en az iki yıl boyunca çalışacak.
Uzayın 3D haritası çıkarılıyor
Dört yıl önce NASA’nın SpaceX ile yapılan anlaşması sonucu hayata geçirilen bu proje, SPHEREx’i PUNCH (Polarimeter to Unify the Corona and Heliosphere) mikro uydularla birlikte uzaya taşıdı. PUNCH uyduları Güneş’in dış atmosferini inceleyecek. Bu sayede güneş rüzgarları ve uzaydaki hava olayları hakkında detaylı bilgiler elde edilecek.
Öte yandan her 98 dakikalık yörüngede, SPHEREx hem optik hem de yakın kızılötesi ışıkta gökyüzünün 360 derecelik bir şeridini görüntüleyecek. Dünya güneş etrafında hareket ettikçe, 360 derecelik daha fazla şerit yakalayabilecek ve böylece altı ay içinde tüm gökyüzünün haritasını çıkarabilecek.
Aktarılanlara göre SPHEREx, iki yıl içinde her altı ayda bir tüm gökyüzünü görüntülemek ve 450 milyondan fazla galaksinin 3D haritasını oluşturmak üzere tasarlandı. Ayrıca, Samanyolu’ndaki 100 milyondan fazla yıldızı da görüntüleyerek bilgi toplayacak. Bununla birlikte SPHEREx’in haritası, yıldızlar ve galaksiler tarafından yayılan kızılötesi ışığı spektroskopi adı verilen bir teknikle 102 ayrı renge ayıracağı için oldukça renkli olacak. Farklı renklerdeki nesneleri gözlemlemek, bileşimleri gibi çeşitli özellikleri ortaya çıkaracak.
SPHEREx’in sağlayacağı veriler, Büyük Patlama’dan hemen sonra ne olduğu hakkında bilim insanlarına bilgi verecek ve kozmik enflasyonun, yani erken evrenin hızlı genişlemesinin kanıtlarını sunabilecek. SPHEREx, ayrıca galaksimizde donmuş su ve yaşam için gerekli molekülleri de arayacak. SPHEREx’in yaklaşık bir ay sonra faaliyetlerine başlaması planlanıyor.
