Dassault’dan Rafale için Portekiz’e önerme konusunda temkinli açıklama
ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa’ya yönelik sert eleştirileri ve transatlantik ilişkilerdeki belirsizlikler, bazı Avrupa ülkelerinde F-35 savaş uçaklarının tedarikine dair soru işaretleri doğurdu. Kanada ve Danimarka’da, ABD ile artan gerilim nedeniyle F-35A alım kararları sorgulanmaya başlandı. Almanya’da da bazı kesimler, Luftwaffe’nin ABD yapımı F-35 siparişini iptal etmesini savunuyor.
F-35 tartışmaları Avrupa’da gündemde
Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, 35 adet F-35A savaş uçağı alımının kesinleştiğini ve bu kararın değişmeyeceğini açıkladı. Pistorius, ABD’nin Almanya için vazgeçilmez bir müttefik olduğunu ve bu iş birliğinin sadece F-35 değil, birçok askeri proje için de geçerli olduğunu vurguladı.
Danimarka’da ise 27 adet F-35A savaş uçağı siparişi iptal edilemeyecek aşamaya geldi. 1 Nisan itibarıyla hizmete girecek olan uçaklar için Parlamento Savunma Komitesi Başkanı Rasmus Jarlov, “Bu kararın alınmasına katkı sağladım ama şimdi pişmanım” diyerek üzüntüsünü dile getirdi. Jarlov, ABD’nin gelecekte siyasi baskı için bu uçakları devre dışı bırakabileceği konusunda endişelerini paylaştı.
Kanada’da da Savunma Bakanı Bill Blair, 2023 yılında imzalanan 88 adet F-35A savaş uçağı siparişinin yeniden değerlendirileceğini açıkladı. Ancak, 16 adet uçağın ödemesi halihazırda yapılmış durumda ve nihai kararın Nisan ayında yapılacak erken seçimlere bağlı olduğu belirtiliyor.
Portekiz, F-35 alternatiflerine açık kapı bırakıyor
Portekiz’de yapılacak erken seçimler nedeniyle, Savunma Bakanı Nuno Melo’nun açıklamalarının kesin bir politika değişikliği olup olmadığı belirsiz. Ancak Melo, Força Aérea Portuguesa’nın (FAP) mevcut 28 adet F-16AM/BM filosunun yerine geçecek savaş uçağının F-35 olmayabileceğini söyledi.
Melo, “Farklı seçenekleri değerlendirmek zorundayız, özellikle de Avrupa yapımı çözümleri. Ayrıca, bu uçakların Portekiz ekonomisine geri dönüş sağlayıp sağlamayacağını da göz önünde bulundurmalıyız” dedi. ABD’nin gelecekte F-35’in operasyonel kullanımı üzerinde kısıtlamalar getirebileceği endişesi, Lizbon’un farklı alternatiflere yönelmesine neden olabilir.
Dassault Aviation’dan Rafale için temkinli açıklama
Bu gelişmeler ışığında, Fransız uçak üreticisi Dassault Aviation’ın CEO’su Éric Trappier, Rafale savaş uçağını Portekiz’e sunmaya istekli olduklarını ancak süreci dikkatle takip ettiklerini belirtti.
“Önümüzdeki haftalarda ve aylarda gelişmeleri izleyeceğiz. Ancak, Portekiz’e Rafale sunma fikri bizim için mantıklı görünüyor. Portekiz hem Avrupa Birliği hem de NATO üyesi ve bizimle aynı operasyonel yeteneklere sahip olabilir.”
Trappier, F-35 siparişlerini iptal etme ihtimali olan ülkeleri de yakından takip ettiklerini ancak bunun kesin bir anlam taşımadığını ifade etti.
“Bir ülke F-35 siparişini askıya aldığında, bu tamamen vazgeçtikleri anlamına mı gelir? Bunu bilemeyiz. Ancak, eğer bir ülke F-35’ten vazgeçerse, her zaman Fransız hükümetinin desteğiyle Rafale tedarik etmeye hazırız.”
Fransa’nın daha önce F-35’e karşı yarışa girmemesi
Her ne kadar Dassault Aviation, şu an Portekiz’e Rafale teklif etmeyi düşünebileceğini belirtse de, geçmişte bazı ihalelere katılmamıştı.
- Kanada’nın F-35 ihalesinden çekildi
- 2013 yılında Danimarka’nın savaş uçağı ihalesine katılmadı
- Almanya’nın F-35 kararı karşısında Rafale hiç bir seçenek olarak görülmedi
Bu nedenle, Portekiz’in F-35 yerine Rafale’ye yönelmesi Dassault Aviation için stratejik bir fırsat sunabilir. Ancak, Lizbon’un nihai kararını ne zaman vereceği ve ABD ile olan müttefiklik ilişkilerini nasıl dengeleyeceği belirsizliğini koruyor.
Kaynak: M5
