Çin’in yeni “drone ana gemisi” ilk test uçuşuna hazırlanıyor
Çin’in, 100’e kadar insansız hava aracını (İHA) aynı anda havalandırabilecek yeni nesil “drone ana gemisi” Jiu Tian’ın ilk test uçuşuna günler içinde başlayacağı bildirildi. Uzmanlar, bu gelişmenin Çin’in insansız hava sistemlerinde küresel ölçekte iddialı bir konuma ulaşma hedefini yansıttığını değerlendiriyor.
Jiu Tian (Dokuz Gökyüzü), Çin’in özel havacılık firması Jiutian tarafından geliştirilen yüksek irtifa ve uzun menzilli (HALE) bir İHA ana platformu olarak tanıtıldı. İlk kez 2024 yılında Zhuhai Havacılık Fuarı’nda kamuoyuna sunulan sistem, 2025 Haziran ayında test uçuşlarına başlayacak.
Platformun, klasik keşif ya da saldırı İHA’larından farklı olarak, çok sayıda mini İHA’yı koordine edebilen bir “uçan komuta merkezi” gibi çalışması öngörülüyor. Uzmanlar, bu sistemin özellikle düşman hava savunmalarını doyurma (saturation) ve elektronik harp kapasitesi açısından öne çıkabileceğini vurguluyor.
Çin devlet televizyonu CCTV’ye göre, Jiu Tian’ın nihai operasyonel kapasitesine ulaşmasıyla birlikte, gövdesinden aynı anda yüzlerce mini İHA fırlatarak düşman radarlarını, hava savunma sistemlerini ve iletişim altyapısını hedef alabilecek.
Yaklaşık 15 ton ağırlığında ve 25 metre kanat açıklığına sahip olan bu insansız hava aracı, 15 bin metre irtifada görev yapabilecek şekilde tasarlandı. 7.000 kilometre menzile sahip olan sistem, 6 tona kadar mühimmat ve İHA taşıyabiliyor. Uydu bağlantılı komuta-kontrol sistemine sahip olan Jiu Tian, aynı zamanda gerçek zamanlı hedefleme, keşif ve elektronik karıştırma görevleri de icra edebilecek.
Asimetrik güç çarpanı olarak konumlanıyor
Jiu Tian projesi, Çin’in altıncı nesil savaş uçağı programı ve donanma modernizasyon projeleriyle eş zamanlı yürütülüyor. Bu durum, Pekin’in çok boyutlu askeri dönüşüm sürecine hız verdiğine işaret ediyor. Geliştirilen bu yeni platformun, Tayvan Boğazı ve Güney Çin Denizi gibi tartışmalı bölgelerde kullanılabileceği değerlendiriliyor.
ABD’nin MQ-9 Reaper ve RQ-4 Global Hawk sistemlerine rakip olarak konumlandırılan Jiu Tian, bu sistemlerden farklı olarak merkezi olmayan (decentralized) sürü (swarm) kontrol yetenekleriyle dikkat çekiyor. Pentagon’un geçmişte benzer “drone ana gemisi” konseptleri üzerinde çalıştığı bilinse de, Çin’in bu alanda daha hızlı yol aldığı gözleniyor.
Devlet destekli olmayan özel sektör firması Jiutian’ın bu projeyi üstlenmesi, Pekin yönetiminin savunma sanayisinde özel girişimleri teşvik etme politikasının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Askeri, sivil ve çok maksatlı kullanım
Jiu Tian’ın sadece askeri değil, sivil alanlarda da kullanılması hedefleniyor. Üretici firmaya göre sistem; sınır güvenliği, yüksek riskli kargo taşımacılığı ve acil durum arama-kurtarma operasyonlarında da değerlendirilebilecek.
Sistem, Xi’an merkezli Chida Uçak Parçaları Üretim Şirketi tarafından inşa edilirken, genel tasarımı Çin’in devlet havacılık şirketi AVIC (Aviation Industry Corporation of China) tarafından yürütüldü.
Çin’in savunma kapasitesini artırmaya yönelik bu adımı, Tayvan üzerindeki askeri baskılarla da eş zamanlı olarak hayata geçiriliyor. Çin yönetimi, Tayvan’ı kendi toprağı olarak görmeye devam ederken, ada çevresindeki tatbikatlarını sıklaştırıyor.
Savunma uzmanları, Jiu Tian’ın test sürecinin yalnızca teknik bir gelişme olmadığını, aynı zamanda Çin’in modern savaş doktrinlerinde sürü teknolojisine dayalı yeni bir paradigma oluşturma çabasının da sembolü olduğunu belirtiyor.
Kaynak: M5
