Bilim insanları: “Güneş Sistemi’nin sınırındaki ‘olağandışı radar kesitlerinin’ muhtemel kaynağını bulduk”
Bilim insanları, Güneş Sistemi’nin sınırındaki “olağandışı radar kesitlerine” bir açıklama bulduğuna inanıyor.
Jüpiter ve Satürn’ün yörüngesindeki buzlu uydular, hem karasal gezegenlerden hem de Dünya’daki çoğu buzdan çok farklı olduğu için bilim insanlarının kafasını karıştırıyor. Radar kesitlerinin belirgin biçimde farklı olması bunların nasıl meydana geldiğiyle ilgili sorulara yol açıyor.
Bu cisimler ayrıca karanlık olması beklenen bölgelerde bile son derece parlak.
Yeni çalışmanın ortak yazarlarından Jason Hofgartner, “Jüpiter ve Satürn’ün yörüngesindeki buzlu uyduların radar kesitlerini açıklama amacıyla 6 farklı model yayımlandı” diyor.
Bu cisimlerin radarı saçma biçimi, Mars ve Dünya gibi karasal gezegenlerin yanı sıra asteroitler ve kuyrukluyıldızlar gibi daha küçük cisimlerinkinden de son derece farklı.
Artık bilim insanları uyumlu geri saçılmada karşıtlık etkisi (coherent backscatter opposition effect) yani CBOE diye bilinen özel bir etkinin uydulardan gelen olağanüstü radar kesitlerini açıklayabileceğine inanıyor.
Hofgartner, “Karşı konumda durduğunuzda, Güneş sizinle nesne arasındaki doğruda, tam arkanızda konumlanır ve yüzey normalde olduğundan çok daha parlak görünür” diyor.
Bu, karşıtlık etkisi olarak bilinir. Radar söz konusu olduğundaysa, Güneş yerine bir verici ve gözleriniz yerine de bir alıcı geçer.
Buzlu bir yüzeyde bu etki daha da güçlüdür. Işığın buzda sekerken saçılması, onu daha da parlaklaştırır.
Dr. Hofgartner, “Bence bu bize bu nesnelerin yüzeylerinin ve metrelerce aşağıya inen yüzey altlarının çok bozuk olduğunu söylüyor” diye belirtiyor.
Birbirlerine pek benzemiyorlar. Buzlu kayalar manzaraya hakim; belki de bir heyelan sonrası oluşan kaotik karmaşaya benziyor. Bu da ışığın neden bu kadar çok farklı yöne sekip bize bu olağandışı polarizasyon kesitlerini verdiğini açıklıyor.
Çalışma, bugün Nature Astronomy’de yayımlanan “An icy-satellite radar-properties continuum that requires the coherent backscatter effect” (Uyumlu geri saçılma etkisi yaratan bir buzlu uydunun radar özelliklerinin sürekliliği) başlıklı makalede anlatılıyor.
Bu çalışma, 1990’larda yayımlanan ve CBOE’nin bu olağandışı radar kesitlerini açıklayacağını ileri süren çalışmanın devamı niteliğinde. Daha sonra araştırmacılar, bu tuhaf verilerin başka yollarla da açıklanabileceğini öne sürdü.
Ancak yeni çalışma, bu teorinin arkasındaki modeli geliştiriyor ve araştırmacılar artık bunun uyduların tüm farklı ve beklenmedik özelliklerini açıklayabilecek tek süreç olduğunu iddia ediyor.
Kaynak: SpaceNews, Independent
