Ürdün Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı ve Milletvekili Mirza Bolad, ülkesinin bölgenin istikrarı için çaba sarf ettiğini ve Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır arasında ara buluculuk yapmaya hazır olduğunu belirtti.
Son dönemde Türkiye ile BAE ve Mısır ilişkilerinin normalleşmesiyle ilgili birçok farklı taraftan açıklamalar yapıldı. Bunlardan sonuncusu ise eski BAE Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Gargaş’ın açıklamasıydı.
Gargaş 10 Ocak’ta yaptığı açıklamada, Türkiye ile ilişkileri normalleştirmek istediklerini, beklentisinin Mısır-Türkiye ilişkilerinin de iyileşmesi yönünde olduğunu ifade etmişti.
Gargaş ayrıca, Türkiye’den Mısır’a yönelik herhangi bir olumlu sinyali memnuniyetle karşılayacaklarını söylemişti.
Türkiye ile BAE ve Mısır arasında görüş farklılıkları bulunmasına rağmen bu farklılıklar kesin bir diplomatik kırılma noktasına ulaşmadı. Bu da ilişkilerin düzelmesinde açık kapı bırakıldığı anlamına geliyor.
Söz konusu ülkeler arasındaki anlaşmazlığın üstesinden gelinmesi, çatlağın giderilmesi ve uzlaşının sağlanması için bu üç ülke ile de iyi ilişkileri olan ve ara buluculuk rolü üstlenecek bir ülkeye ihtiyaç var. Ürdünlü siyasetçilere göre, bölgede anlaşmazlık yaşayan ülkelerle geliştirdiği ilişkiler sayesinde bu ara buluculuk rolünü Ürdün oynayabilir.
Ürdün Kralı 2. Abdullah ocak ayı sonunda Ürdün resmi ajansı Petra’ya yaptığı açıklamada, ülkesinin bölgenin istikrarına etki eden her türlü anlaşmazlığın çözülmesi arzusunda olduğunu dile getirmişti.
– “Ürdün; Türkiye, BAE ve Mısır ile seçkin ilişkilere sahip”
Ürdün Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı ve Milletvekili Mirza Bolad konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Ürdün diplomasisinin dost ve kardeşler arasındaki anlaşmazlığın çözümü için ara buluculuk rolü oynamaya hazır olduğunu” dile getirdi.
Bolad, Kral 2. Abdullah’ın “başkalarının işine karışmıyoruz” dediğini ancak bölgenin istikrarını korumak için kesinlikle uzlaşmanın sağlanmasını istediğini ifade etti.
Ürdün’ün ara buluculuk konusunda yetkin olduğunu savunan Bolad, “Ürdün’ü dost Türkiye ve kardeş BAE ve Mısır arasında ara buluculuk rolünde yetkin kılan şey bu üç ülkeyle de olan seçkin ilişkileridir.” değerlendirmesinde bulundu.
– “ÜRDÜN BÖLGENİN GÜVENLİK VE İSTİKRARINA İNANIYOR”
Ürdünlü Milletvekili ve eski Bakan Muhammed el-Mumini de Ürdün’ün bölgenin güvenlik ve istikrarına inandığını ve Kral 2. Abdullah liderliğinde Ürdün diplomasisinin bölgedeki farklı sorunların uzlaşıyla sonuçlanması için çaba sarf ettiğini söyledi.
Ürdün’ün BAE, Mısır ve Türkiye ile iyi ilişkilere sahip olduğuna vurgu yapan Mumini, şöyle devam etti:
“Kral 2. Abdullah açıklamasında, Ürdün’ün bölgesel ve uluslararası krizlerin çözümüne yönelik çaba sarf ederek rolünü yerine getirdiğini söyledi. Bu, Ürdün’ün taraflar arasında uzlaşmaya varılmasına katkıda bulunma arzusunu gösterir.”
– KÖRFEZ KRİZİNİN ÇÖZÜM MODELİ TÜRKİYE İLE BAE VE MISIR ARASINDA DA UYGULANABİLİR
Eski Ürdün Siyasi Bilimler Derneğinin Başkanı Halid Şıneykat ise dış çevre değişkenlerinin iç değişkenlere büyük ölçüde katkı sağlayabileceğini ve Ürdün diplomasisinin Türkiye ile BAE ve Mısır ilişkilerinin yeniden tesis edilmesinde itici unsur olabileceğini vurguladı.
Değişkenlerin en belirgininin ABD Başkanı Joe Biden’ın iktidara gelmesi olduğunu kaydeden Şıneykat, Türkiye ile ABD stratejik ortak olmasına rağmen iki ülke arasında çok sayıda askıda bekleyen dosya olduğunu kaydetti.
Şıneykat, Körfez krizinin bir başka değişken olduğunu ve 5 Ocak’ta düzenlenen 41. Körfez İşbirliği Konseyi Zirvesi’nde Katar, Suudi Arabistan, BAE ve Mısır arasındaki sorunun çözümle sonuçlandığını hatırlattı.
Körfez krizinin çözüme kavuşmuş olmasının Türkiye ile BAE ve Mısır arasındaki krizin de çözülebileceği anlamına geldiğini aktaran Şıneykat, “Türkiye ile BAE ve Mısır arasındaki kriz de Körfez krizinin çözüldüğü tarzda üçüncü bir tarafın müdahil olmasıyla çözülebilir. Yani Ürdün diplomasisiyle.” ifadelerini kullandı.
Şıneykat, Ürdün’ün Türkiye, BAE, Mısır ve ABD ile sıkı ilişkileri olduğunu bu durumun da Ürdün’ü ilişkilerin yeniden tesis edilmesinde başarılı bir diplomatik idare için yetkin kıldığını söyledi.
Türkiye’nin dış politikasının tüm dış sorunların sonlandırılması yönünde olduğunu aktaran Şıneykat sözlerini şöyle tamamladı:
“Türkiye Avrupa Birliği ile özellikle Fransa ve Yunanistan ile diyalog kanallarını açık tutuyor. Rusya, İran ve Katar ile ilişkilerini sürdürüyor. Hatta öldürülen Cemal Kaşıkçı meselesine rağmen Suudi Arabistan ile ilişkilerini devam ettiriyor.”
– TÜRKİYE İLE MISIR VE BAE İLİŞKİLERİ
Mısır’da seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye 2013’te darbe yapılmasının ve İhvan’ın “terörist” olarak vasıflandırılmasının ardından birçok İhvan yöneticisi ve mensubu ülkeyi terk ederek başka ülkelere gitmek zorunda kaldı.
Türkiye de mazlumlara verdiği destek ve insani yardım çerçevesinde bu kişilerin ikametine müsaade etti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 6 Haziran 2020’de yaptığı açıklamada Türkiye-Mısır ilişkileri ile ilgili “Bugün geldiğimiz noktada, Mısır için de geçerli en akılcı yol, Türkiye’yi görmezden gelmek yerine Türkiye ile diyalog ve iş birliği yapmaktır.” ifadelerini kullanmıştı.
BAE açısından bakıldığında ise Abu Dabi, Orta Doğu’daki ilk ticari ortağının Ankara olduğunu ifade ederken, Türkiye’nin Arap ülkeleri üzerindeki rolünü genişletmeye çalıştığı iddiasında bulunuyor.
