Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskyy, Çarşamba günü bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Trump, görüşmeyi “çok iyi bir telefon görüşmesi” olarak nitelendirirken, Zelenskyy de konuşmanın “olumlu, çok anlamlı ve açık” geçtiğini belirtti. Ukrayna lideri, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Trump’ın bir gün önce vardığı kısmi ateşkes anlaşmasını kabul ettiğini açıkladı.
Ukrayna’dan kısmi ateşkes adımı
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre Trump, Ukrayna’nın hava savunmasını güçlendirme çabalarına destek sözü verdi. Zelenskyy ise Telegram üzerinden yaptığı paylaşımda, “Ekiplerimize, kısmi ateşkesin uygulanması ve genişletilmesi ile ilgili teknik konuları çözmeleri talimatını verdik” ifadelerini kullandı.
Daha önce Ukrayna ve ABD müzakere ekipleri tam bir ateşkes üzerinde anlaşmıştı. Ancak Putin, bunun yerine enerji altyapısına yönelik karşılıklı saldırıların durdurulması ve Karadeniz’de bir ateşkes önerdi.
ABD ve Ukrayna arasında yeni denge arayışı
Trump, Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda, Zelenskyy ile yaptığı telefon görüşmesinin yaklaşık bir saat sürdüğünü belirterek, “Büyük ölçüde, Rusya ve Ukrayna’nın taleplerini ve ihtiyaçlarını uyumlu hale getirmek için Başkan Putin ile dün yapılan görüşmeye dayalı bir konuşmaydı. Çok iyi ilerliyoruz” dedi.
Zelenskyy ise Çarşamba akşamı gazetecilere yaptığı açıklamada, Trump’tan herhangi bir baskı hissetmediğini söyledi. “Bu verimli bir konuşmaydı, belki de en verimlisi. Atmosfer olumluydu” ifadelerini kullanan Zelenskyy, ABD’nin enerji tesislerine yönelik saldırıların durdurulmasını içeren ateşkes sürecine destek verdiğini belirtti.
Ukrayna Devlet Başkanı ayrıca, ABD’nin Rus işgali altındaki Zaporijya Nükleer Santrali’ni devralma önerisini de Trump ile görüştüklerini söyledi. “Yalnızca Rus işgali altındaki bir santrali konuştuk” dedi.
Avrupa liderleri süreci yakından takip ediyor
Trump, Putin ve Zelenskyy arasındaki görüşmeler Avrupa’da yakından takip ediliyor. Zelenskyy, gazetecilerle görüşmesi sırasında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un kendisini aradığını belirterek, “Günde en az bir kez konuşuyoruz. O, gerçekten çok yardımcı oluyor” dedi.
Ukrayna yetkilileri, Trump yönetimi ile ilişkilerinin daha sağlam bir zemine oturduğunu düşünüyor. Zelenskyy’nin danışmanı Mihailo Podolyak, “Oval Ofis’teki görüşme oldukça duygusaldı ve çelişkilerin biriktiğini gösterdi” dedi. Ancak Ukrayna ve ABD’nin hızla “senkronize bir duruş” bulduğunu belirtti.
Beyaz Saray’dan yumuşak diplomasi stratejisi
Beyaz Saray yetkilileri, Trump yönetiminin Rusya ile “yumuşak iletişim” stratejisini benimsemesini savunuyor. Trump’ın müzakere elçisi Steve Witkoff, Putin ile yapılan görüşmeyi “insanlığın iyiliği için bir araya gelen iki büyük lider” olarak tanımladı.
Podolyak ise, “Bu tür yumuşak retoriklerin, kişisel bağlantıların bir güven seviyesi oluşturacağına inanıyorlar. Ancak ‘güven’ kelimesi ile ‘Rusya’yı’ bir araya getirdiğimde, bu bana fantastik geliyor” yorumunda bulundu.
Putin’in talepleri ve tartışmalı açıklamalar
Trump ve Putin arasındaki görüşmeye ilişkin açıklamalarda bazı çelişkiler ortaya çıktı. Trump, kısmi ateşkesin “enerji ve altyapıyı” kapsadığını söylerken, Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov yalnızca enerji sektörünün bu anlaşmaya dahil olduğunu belirtti.
Ayrıca, Peskov, ciddi barış müzakereleri için “Ukrayna’ya yabancı askeri yardımların ve istihbarat desteğinin tamamen kesilmesi gerektiğini” ifade etti. Trump ise Fox News’e yaptığı açıklamada, “Hayır, yardımı hiç konuşmadık. Birçok şeyi konuştuk ama yardım hiç gündeme gelmedi” dedi. Ancak Peskov, “Putin ve Trump’ın konuşması sırasında Kiev’e silah tedarikinin durdurulması gerektiği gündeme geldi” diyerek Trump’ı yalanladı.
Ukraynalı yetkililer, Moskova’nın talebini “gerçek dışı” olarak değerlendirdi. Podolyak, “Putin, Ukrayna’nın ordusundan, güvenlik garantilerinden, ittifaklara katılım hakkından ve çeşitli topraklarından vazgeçmesini istiyor. Bunu üç yıldır askeri yollarla başaramadı ve şimdi müzakereler yoluyla istiyor” dedi.
Bu gelişmelere rağmen, Putin’in Ukrayna’daki en sert hedeflerinden vazgeçtiğine dair herhangi bir işaret bulunmuyor. Rusya’nın önde gelen gazetelerinden Kommersant’a göre, Putin, Salı günü üst düzey iş insanlarıyla yaptığı toplantıda savaşın, Rusya’nın 2022’de ilhak ettiği dört bölge üzerinde tam kontrol sağlanana kadar süreceğini söyledi.
Kaynak: M5
