Ağustos ayında, bir Çin roketi uzaya bir cisim taşıdı. ABD istihbarat teşkilatları tarafından tespit edilen füze; Çin yetkilileri tarafından ‘yeniden kullanılabilir bir uzay aracı’ olarak betimlendi.
Popular Science’da yayımlanan haber M5 tarafından çevrilmiştir.
Bu uzay aracı bir yörüngeye oturdu, dünynın etrafında döndü ve ardından orijinal hedefinden yaklaşık 24 mil uzaktaki bir noktaya süzülerek indi. Bu şov, Çin için yeni bir yeteneğin, eski bir teknolojinin yeniden canlandırılmasının ve mevcut füze savunma sistemlerini atlamanın karmaşık bir yolunun bir gösterimini temsil ediyor.
Hızı ve süzülmesi, Çin’in fırlattığı aracın dikkate değer kısımları olsa da, asıl göze çarpan şey, oturduğu belirli bir yörünge.
Her füzenin izlediği bir yol vardır. Kıtalararası balistik füzeler (ICBM’ler) için bu yol, Kuzey Kutbu üzerinde yüzlerce km yukarı ve sonra tekrar aşağı doğru gidilen yüksek bir yaydır; yörüngeye girmezler. Seyir füzeleri ise yere çok daha yakın uçar. DARPA’nın Eylül ayında test ettiği türden atmosferik hipersonik füzeler, büyük bir hızla hareket etmelerine rağmen atmosferin içinde kalıyor.
Çin’in yeni silahının bu testi için, bildirilen en olası rotası olan yörüngeye oturdu ve daha sonra uçuşunda yörüngeden çıktı, asla bir ICBM kadar yüksek ark oluşturmadı.
YÖRÜNGE NEDİR?
Yörünge, yerçekimi ile bir tür sabit ilişki olduğu için sabit bir uzay değildir. Middlebury Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü’nden Profesör Jeffrey Lewis, “Sizin düşme eğiminiz ile küre şeklinde olan Dünya’nın ufkunun eğimi aynı olduğunda yörüngedesinizdir. Siz Dünya’ya düşersiniz, ama dünya da aynı hızda sürekli altınızdan kaçar. Böylece Dünya’nın etrafında sürekli dönersiniz, veya yörüngeye oturursunuz.” dedi. Arms Control Wonk podcast’inin en son bölümünde Monterey’de. “Yörüngeye giriyorsunuz ve yörüngeden çıkmak istiyorsanız tekrar aşağı düşmeye başlamak için de enerji harcamanız gerekiyor.”
Çin, mütevazı olmayan nükleer silah cephaneliğinde nükleer silahları ve bunları hedefe ulaştırmak için halihazırda ICBM’lere, bombardıman uçaklarına ve bir çift denizaltıya sahip. Bu yeni uzay aracının testinin bize gösterdiği şey, nükleer patlama ve hatta el bombası kurallarına göre bile, hedeften 40 km’lik bir sapma büyük bir ıska.
PEKİ ÖYLEYSE FIRLATTIKLARI NEYDİ?
Kısaca özetlemek gerekirse: fırlatma, bir roketin silahı uzaya taşıması ve Dünya’ya düşmesi için tasarlanmış bir mühimmatı eşleştiren yeni bir silah sisteminin denemesi ve gösterisiydi.
Amerika Birleşik Devletleri ve Çin, onu ‘bir füze’ ve ‘yeniden kullanılabilir bir uzay aracı’ olarak tanımlarken temelde aynı şeye atıfta bulunuyor olabilirler. ABD istihbaratı, Financial Times tarafından hazırlanan orijinal raporda bunu, rotası için bir yörünge, hız ve bitişi belirten “nükleer yetenekli hipersonik bir füze” olarak tanımladı. Yeniden kullanılabilir bir araç, aynı uçuş yörüngesini ve silah kapasitesini gösterebilir.
İlginç bir şekilde, Lewis’in aynı podcast’te söylediği gibi, ABD’nin ünlü Uzay Mekiği’nin kendisi bir tür yeniden kullanılabilir hipersonik süzülme aracıydı. Uzay Mekiği’nden on yıllar önce, Hava Kuvvetleri ve NASA, Dyna-Soar yörünge planörü ile hipersonik şekilde atmosfere yeniden girişi araştırdı. Üstelik ABD Uzay Kuvvetleri’nin modern X-37B robot uzay uçağı benzer bir şekilde Dünya’ya dönebilir.
ÇİN, VURMAK İSTERSE ONU ENGELLEMEK ZOR OLACAK
Çin’in Dünya’nın yörüngesinde böyle bir sistemi göstermesini, nükleer bir savaşta bazı silahların tüm hava savunma sistemlerine rağmen hala hedefini vurabileceğini söylemek istemesine bağlayabiliriz. Çin, hava savunma sistemlerinin etrafından dolaşıyor.
Kaynak: M5
Çeviri: Cengiz Büyükuncu
