Çin, ilk kez iki uçak gemisiyle eş zamanlı olarak Batı Pasifik’te deniz ve hava operasyonları düzenledi. Japonya Savunma Bakanlığı, bu hamlenin askeri dengeleri etkileyebileceği uyarısında bulunarak bölgede savunma kabiliyetlerini artırmaya yönelik adımlar attı.
Pekin yönetimi, uçak gemileri Liaoning ve Shandong’un “uzak deniz savunması ve ortak operasyonlar” kapasitesini test etmek amacıyla eğitim tatbikatı gerçekleştirdiğini açıkladı. Çin Donanması tatbikatların “rutin eğitim” kapsamında olduğunu ve herhangi bir ülkeyi hedef almadığını belirtti.
İki uçak gemisi iki farklı cephede
Japonya Savunma Bakanı General Nakatani, Shandong’un Cumartesi günü Okinawa açıklarında Japonya’nın münhasır ekonomik bölgesinde dört savaş gemisiyle birlikte tespit edildiğini, ardından Pasifik’teki Okinotorishima yakınlarında uçuş operasyonları gerçekleştirdiğini duyurdu.
Aynı günlerde Liaoning, Japonya’nın doğusundaki Minamitorishima açıklarında faaliyet gösterdi. Bu, Çin’in ilk kez bir uçak gemisini Japonya’dan Guam ve Mikronezya’ya kadar uzanan ikinci ada zincirinin ötesine geçirdiği anlamına geliyor.
Japonya’dan savunma hamlesi ve diplomatik tepki
General Nakatani, Çin’in deniz ve hava operasyonlarında giderek artan uzaklık kapasitesine dikkat çekerek, 2022 Savunma Geliştirme Programı kapsamında bölgeye erken uyarı radarları yerleştirileceğini söyledi. Tokyo’nun, Çin’e diplomatik kanallar yoluyla “Japon güvenliğini tehdit etmeme” yönünde mesajlar ilettiği de doğrulandı.
Pekin ise bu faaliyetlerin uluslararası hukuka uygun olduğunu savundu. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Lin Jian, “Çin, savunmacı nitelikte bir politika izliyor. Japonya’dan bu gelişmelere objektif ve rasyonel yaklaşmasını bekliyoruz,” dedi.
Stratejik tırmanış ve ikinci ada zinciri
Uzmanlar, Çin’in ikinci ada zincirini geçerek Batı Pasifik’e askeri olarak daha derin nüfuz etme hedefinde önemli bir eşiği aştığını belirtiyor. Çin bu adımları, ABD’nin ve müttefiklerinin bölgedeki caydırıcılık çabalarına karşı güçlü bir mesaj olarak sunuyor.
Singapur’daki savunma uzmanı Collin Koh, “Çin uçak gemilerinin Batı Pasifik’te faaliyete geçmesi sadece zaman meselesiydi. Şimdi o zaman geldi,” diyerek bunun Pekin’in artan deniz gücünü sergileme niyeti olduğunu vurguladı.
Fujian yolda, tempo artıyor
Çin’in en gelişmiş uçak gemisi olan Fujian, sekizinci deneme seferini geçtiğimiz ay tamamladı. Bu geminin 2025 sonuna kadar aktif hizmete alınması bekleniyor. Uzmanlar, bu gelişmenin Çin’in sadece askeri kapasitesini değil, stratejik coğrafi erişimini de önemli ölçüde genişleteceğini belirtiyor.
Tayvan gerilimi ve bölgesel dinamikler
Çin Donanması’nın son dönemde Tayvan çevresinde gerçekleştirdiği tatbikatlar ve Japonya’nın en batıdaki adası Yonaguni yakınındaki devriyeler, bölgede tansiyonu artırıyor. Tokyo bu faaliyetleri “kabul edilemez” olarak nitelendiriyor.
Tokyo Üniversitesi’nden Daisuke Kawai, bu gelişmeleri “son derece önemli bir stratejik tırmanış” olarak değerlendiriyor ve Çin’in deniz harekât temposunun ciddi şekilde arttığını vurguluyor.
Kaynak: M5