Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Colin Stewart, görev süresinin sona ermesi öncesinde yaptığı değerlendirmede, Kıbrıs’ta çözümün olmaması halinde adanın kuzeyinin giderek Türkiye’ye daha fazla entegre olacağı uyarısında bulundu.
Dört yıldır adada görev yapan Stewart, Phileleftheros ve in-cyprus gazetelerine verdiği röportajda, “Kuzey’in uluslararası toplum tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınacağı bir senaryo yok – bu olmayacak” dedi. Stewart, Rum tarafının en büyük endişesinin “adanın ortasında kalıcı bir Türk sınırının oluşması” olduğunu vurguladı. Sizce çözüm olmaması ne gibi riskler taşıyor sorusuna da Stewart, “En büyük tehlike, kuzeyin zamanla Türkiye’ye tamamen entegre olması ve Türkiye’ye benzer bir fiili statüye kavuşmasıdır” dedi.
Çözüm için iki bölgeli, iki toplumlu federasyon modelinin tek gerçekçi seçenek olduğunu belirten Stewart, “Gerçekte sadece iki ihtimal var: Ya iki toplum bir anlaşmaya varacak ya da kuzey giderek Türkiye’ye daha bağımlı hale gelecek” ifadelerini kullandı.
“Müzakere çerçevesi hiç olmadı”
Görev süresindeki gözlemlerini paylaşan Stewart, iki taraf arasında derin bir güven eksikliği bulunduğunu belirterek, “Dört yıl boyunca gerçek bir müzakere çerçevesi oluşmadı. Eğer Kıbrıs sorunu tırmanılması gereken büyük bir dağsa, şu anda dağın eteklerinde bile değiliz” dedi.
Liderlerin karşılıklı taviz vermekte çekingen davrandığını söyleyen Stewart, “Hiçbir müzakere süreci yoktur ki taraflar taviz vermeden başarıya ulaşsın. Kıbrıs’ta liderlerin bu cesareti göstermekten çekindiğini gördüm” değerlendirmesinde bulundu.
Taraflardan tepkiler
Stewart’ın ayrılık mesajı, hem Rum hem de Türk tarafında tepkilere yol açtı.
Rum kesimi Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides’in basın ofisi direktörü Victor Papadopoulos, Stewart’ın değerlendirmelerine katılmadıklarını belirterek, “Hepimiz BM ve Güvenlik Konseyi kararlarıyla bağlıyız. Herkes biliyor ki çözümün anahtarı Ankara’dadır” ifadelerini kullandı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ise Stewart’ın açıklamalarını tarafsızlık ilkesine aykırı buldu. Tatar, “Türk tarafı, Kıbrıs’ta iki ayrı halk, iki ayrı demokrasi ve iki ayrı devlet gerçeğine dayalı çözüm iradesini defalarca ortaya koydu. Stewart, görev süresi boyunca taraflar arasında güveni artırma sorumluluğunu yerine getiremedi” dedi.
Kaynak: M5 / Haber Kıbrıs
