Avustralya ve Çin arasında Darwin Limanı üzerinden diplomatik gerginlik

Çin ile Avustralya arasında, ülkenin kuzeyindeki stratejik Darwin Limanı üzerindeki haklar konusunda yeni bir diplomatik gerilim yaşanıyor. Çin’in Avustralya Büyükelçisi Xiao Qian, Canberra’nın liman üzerindeki kontrolü yeniden kazanma girişimlerine sert tepki gösterdi.

Darwin Limanı, 2015 yılında Avustralya’nın Kuzey Toprakları hükümeti tarafından 99 yıllık bir kira sözleşmesiyle Çinli Landbridge Industry Australia şirketine devredilmişti. Şirket, Çinli iş insanı Ye Cheng’in sahibi olduğu Shandong Landbridge Group’un bir iştirakiydi. Ye Cheng’in, Çin Komünist Partisi’ne yakınlığıyla bilindiği belirtiliyor.

506 milyon Avustralya doları karşılığında devredildi

Avustralya Savunma Bakanlığı’nın itirazlarına rağmen o dönemde mali darboğazda olan yerel yönetim, bu anlaşmadan 506 milyon Avustralya doları elde etti. Ancak söz konusu meblağ kısa sürede harcandı. Anlaşma, kamuoyunda geniş tartışmalara yol açmış, Australian Defence Association (ADA) Direktörü Neil James, “Bu limanı 1938’de Japonlara kiralamakla eşdeğer” sözleriyle durumu eleştirmişti.

Limanın Çinli bir şirket tarafından işletilmesinin, yalnızca Avustralya değil, bölgede faaliyet gösteren ABD Donanması (US Navy) açısından da bir güvenlik riski oluşturabileceği değerlendirmeleri yapılmıştı. Zira liman, hem Avustralya Kraliyet Donanması (RAN) hem de ABD birlikleri için stratejik önem taşıyor.

Avustralya hükümeti geri adım atmak istiyor

Göreve geldiğinden bu yana Çin ile ilişkileri yeniden dengelemeye çalışan Başbakan Anthony Albanese liderliğindeki hükümet, liman üzerindeki kontrolü yeniden ele almak istiyor. Ancak hükümetin bunu nasıl yapacağına ilişkin detaylar henüz açıklanmadı.

Pekin: “Etik dışı bir yaklaşım”

Çin’in Canberra Büyükelçisi Xiao Qian, yayınladığı bir makaleyle Avustralya’nın bu yöndeki adımlarına karşı çıktı. Büyükelçi, “Landbridge, 10 yıl önce bu ihaleyi şeffaf ve yasal bir süreçle kazandı. Bu süre zarfında limana önemli yatırımlar yaptı, altyapıyı geliştirdi ve ekonomik katkı sağladı” dedi.

Xiao, “Bir işletmeyi, zarar ederken kiralayıp, kâra geçince geri almaya çalışmak etik açıdan sorgulanmalıdır” ifadelerini kullandı. Çin tarafı, Avustralya’yı bu tür bir geri çekilme kararının ekonomik güvenilirliğine zarar vereceği konusunda da uyardı.

Avustralya’dan henüz resmi yanıt yok

Avustralya hükümeti ise Çin Büyükelçisi’nin açıklamalarına şu ana kadar resmi bir yanıt vermedi. Ancak diplomatik kaynaklar, Canberra’nın limanın sahipliğiyle ilgili “ulusal güvenlik” endişelerini göz önünde bulundurarak hareket ettiğini belirtiyor.

Kaynak: M5 / Defence Review