Sürpriz şekilde Myanmar’ın Yangon Nehri’ne giren Çin denizaltısı ne anlama geliyor?
Denizaltı satışları, uluslararası güç ve etki oyununda güçlü bir silah. Çin, jeopolitik manzarayı istediği gibi şekillendirebilmek için denizaltı politikasını ‘Kuşak ve Yol Girişimi’ ile giderek daha fazla birleştiriyor. En son yaşanan sürpriz denizaltı arzı bunu gösteriyor.
-Naval News’de yayımlanan makalenin çevirisi M5 tarafından yapılmıştır.
Çin denizaltılarından biri 20 Aralık’ta Hint Okyanusu’na doğru Malacca Boğazı’na girdiğinde, nereye gittiği konusunda spekülasyonlar yapıldı. Kafalardaki sorular, denizaltı 23 Aralık’ta Myanmar’ın Yangon Nehri’ne girdiğinde yanıtlandı. Ertesi gün, ismi UMS Minye Kyaw Htin olarak değiştirildi ve Myanmar Donanması’na katıldı.
Bu satış ya da devir önceden kimseye duyurulmamıştı. Bu detay, Çin’in bölgede artan etkisini ve denizaltı satışlarının jeopolitik arenada oynadığı rolünün altını çiziyor.
Üstelik Çin’in dünya denizaltı pazarı üzerindeki etkisini de gösteriyor. Çin şu anda 4 ülkeye denizaltı sağlıyor ve daha bu sayının artması bekleniyor.
Çin’in Denizaltı Diplomasisi
Denizaltı satın almak, bir model seçip kataloktnan seçim yaparak satın aldığınız arabalara benzemez. Raftan satın alınmazlar, aksine satın alırken her yönün kesin olarak tanımlanması gerekir. İnşa edilecekleri yer, o ülke için kişiselleştirme derecesi, mürettebatın eğitimi ve devam edecek bakım, tipik bir anlaşmanın parçalarını oluşturur. Ve her zaman bir jeopolitik yön ve genellikle hükümetler arası müzakerelerden izler taşır, sinyaller verir.
Bu satış sadece ticari değil. Hükümetler, ittifaklar oluşturmaya veya kendilerini güçlendirmeye yardımcı olmak için farklı ülkelere denizaltılar sağlayabilir. Ya da en azından ileriye dönük olumlu ilişkileri bu yolla kurabilir.
Bu durum, özellikle denizaltıların ücretsiz veya büyük bir indirimle sağlandığı durumlarda geçerlidir. Bunu yapmanın bir yolu, eski denizaltıları kendi envanterlerinden tedarik etmektir. Bu bir kazan-kazan stratejisidir.
MYANMAR İÇİN BU ÇİN DENİZALTISI NE ANLAMA GELİYOR?
Myanmar için Çin denizaltısı, birkaç yönden çoğundan daha karmaşıktır. Çin, uzun yıllardır Myanmar’ın ana savunma tedarikçisi olmasına rağmen, denizaltılar konusuna hiç girmemişti. Bunun yerine Hindistan ve Rusya denizaltılarını sağlamıştı.
Bir adım geriden büyük resme bakıldığında, bu denizaltı Hindistan’ın savunma çabalarına bir darbe olarak görülebilir.
Myanmar, yaklaşık yirmi yıldır denizaltı kabiliyetlerini geliştirmeye çalışıyor. Tam bir yıl önce 24 Aralık 2020’de Myanmar Donanması ilk denizaltısı UMS Min Ye Theinkhathu’yu hizmete soktu. Bu denizaltının, Çin’in Hint Okyanusu bölgesindeki en yakın rakibi olan Hindistan tarafından devredilmesi bugünden baktığımızda oldukça anlamlı.
Her iki denizaltı da nispeten eskiydi ve ikisi de ikinci eldi. Çinli olan Type-035 Ming Sınıfı, Hintli olan ise Rus yapımı KILO sınıfı bir denizaltıydı. İkinci gelmesine rağmen, Çin denizaltısı, Hindistan’dan tedarik edilen denizaltının üzerinde pek bir kabiliyete sahip değil. Hatta, KILO genellikle daha yetenekli bir platform olarak kabul edilir, ancak ekipmanlarının tam ayrıntılarını belirlemek doğal olarak oldukça zor.
YETENEKLERİ MODERNİZE ETMEKLE İLGİSİ YOK
Yani bu eski bir Çin denizaltısının aniden satın alınması, Myanmar’ın askeri yeteneklerini modernize etmekle ilgili değil. Aksine, bu satış çok daha büyük bir resmin parçasıdı. Çin muhtemelen devam eden bu siparişi veya daha modern denizaltıları göndermeyi bekliyor. Ve bu süreç içinde Bengal Körfezi’ndeki jeopolitik konumunu sağlamlaştırmayı planlıyor.
Kaynak: M5
Çeviri: Cengiz Büyükuncu
