Hindistanlı Tata, Fas’ta zırhlı araç üretimine başladı

Hindistan’ın önde gelen savunma sanayii firmalarından Tata Advanced Systems Limited (TASL), Afrika’daki ilk yurtdışı üretim tesisini Fas’ta faaliyete geçirdi.

Berrechid sanayi bölgesinde açılan tesis, Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh ve Fas Savunma Bakanı Abdelatif Loudyi’nin katıldığı törenle 23 Eylül 2025’te hizmete girdi. Yeni tesis, 8×8 tekerlekli zırhlı personel taşıyıcı WhAP (Wheeled Armoured Platform) üretimine odaklanacak.

Fas ordusuna yerli üretim zırhlı araçlar

Hindistan basınında yer alan haberlere göre (Business Standard), anlaşma 30 Eylül 2024’te imzalanmış ve Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetleri (FAR) için 150 araçlık üretim planı öngörülmüştü. Berrechid’de kurulan tesisin ilk aşamada %35 yerli üretim oranına sahip olacağı, bu oranın birkaç yıl içinde %50’ye çıkarılmasının hedeflendiği bildirildi. Tesis, 10 bin metrekarelik alanda faaliyet gösterecek ve ilk etapta 200 kişiye istihdam sağlayacak. Fas çeliği, elektronik parçalar ve kompozit malzemeleri üretim sürecine entegre edilerek yerli savunma ekosisteminin geliştirilmesi planlanıyor.

WhAP: Çöl devriyeleri ve şehir operasyonları için tasarlandı

Tata’nın ürettiği WhAP (Kestrel) zırhlı aracı, Hindistan Savunma Araştırma ve Geliştirme Örgütü (DRDO) tarafından geliştirilen bir 8×8 zırhlı platformdan türetildi.
25 ton ağırlığındaki araç, 550 beygir gücündeki dizel motoru sayesinde saatte 100 kilometre hıza ulaşabiliyor.
Araç, 10 kilogramlık TNT patlamasına dayanıklı V şekilli zırh gövdesine ve STANAG 4569 Seviye 4 koruma standardına sahip.
WhAP, 14.5 mm’lik mühimmatlara dayanıklı zırhı, 30 mm top ve tanksavar füze taşıyabilen modüler taret sistemiyle hem keşif hem de ateş desteği görevlerinde kullanılabiliyor.
12 asker ve 3 kişilik mürettebat taşıyabilen araç, çöl koşullarına, mayınlı arazilere ve şehir operasyonlarına uygun olarak tasarlandı.

Fas’ın savunmada çeşitlendirme hamlesi

Fas yönetimi, son yıllarda savunma tedarikinde ABD ve Fransa’ya olan bağımlılığı azaltmak için yeni ortaklıklar arıyor.
2024’te ABD’nin silah ihracatında yaşanan gecikmelerin ardından, Rabat yönetimi Asya merkezli alternatif tedarikçilere yönelmişti.
Tata ile yapılan iş birliği, Fas ordusunun 2030’a kadar 300 yeni zırhlı araç alım planının önemli bir parçası olarak görülüyor.

Hint-Fas iş birliği Afrika pazarına açılıyor

Tata, daha önce Fas ordusuna 92 adet hafif taktik kamyon (LPTA) teslim etmişti. Yeni zırhlı araç fabrikası, bu iş birliğini ithalattan ortak üretime taşıyarak Fas’ı Kuzey Afrika’da bir savunma üretim merkezi haline getirmeyi amaçlıyor.
Hindistan Savunma Bakanlığı verilerine göre ülkenin 2024-2025 dönemi savunma ihracatı 2,6 milyar dolara ulaştı ve bunun yaklaşık %20’si Afrika ülkelerine yapıldı.
Fas’taki üretim tesisi, Hindistan’ın Afrika’daki ilk tam ölçekli savunma fabrikası olma özelliğini taşıyor.

Yerel üretim ve teknoloji transferi

Yeni tesis, kaynak, kompozit üretim ve yapay zekâ destekli kalite kontrol hatlarıyla donatıldı.
İlk üretimlerin, çöl koşullarına özel kamuflaj ve kum filtresi sistemlerine sahip WhAP araçları olacağı, motorların ise Hindistan’daki Cummins India tesislerinden getirileceği belirtildi.
Tata Advanced Systems Maroc (TASM), 2028’e kadar 1.000 kişiye istihdam sağlamayı ve çevre ülkelere ihracat kapasitesine ulaşmayı hedefliyor.

Afrika’da Hindistan etkisi büyüyor

Hindistan, Fas üzerinden Tunus, Cezayir ve Libya gibi ülkelere zırhlı araç ihracatını artırmayı planlıyor.
Ayrıca Birleşmiş Milletler barışı koruma misyonlarında görev yapan Hint ve Fas askerlerinin ortak operasyonlarında bu araçların kullanılabileceği değerlendiriliyor.
Uzmanlara göre, Tata’nın Fas’ta başlattığı üretim, Afrika’daki Hint savunma sanayii varlığının kalıcı hale gelmesinde önemli bir adım niteliğinde.

Kaynak: M5 / Military Africa