Ulusal Güvenlik ve Refah Açısından Enerji Güvenliği
Enerji güvenliğinin sağlanması hem uluslararası hem de ulusal ekonomileri etkileyen bir faktördür. Günümüzde gelişmenin ve kalkınmanın sanayileşme ve hizmet sektörünün üzerine kurulu olması ve bu iki alanın enerjiye artan oranda ihtiyaç duyması konuya yönelik hassasiyeti artırmaktadır. Enerjinin ulusal güvenlik ve vatandaşların refahı üzerindeki etkisinin oldukça fazla olduğunu söylemek yanıltıcı olmayacaktır.
ENERJİNİN SİYASETİ
Kulakların oldukça aşina olduğu enerji sözcüğü, şüphesiz ki hangi alanda kullanıldığına bağlı olarak değişik anlamlar içermektedir. Enerji, farklı disiplinlere hitap eden bir kavramdır. Fizik, kimya, biyoloji, ekonomi, sağlık, beden eğitimi gibi herhangi bir alandan bakıldığında enerji farklı kimlikler kazanabilmektedir. Durumun popüler tarafı enerjinin siyasi bir konu haline gelmesi yani enerji siyasetinin ya da enerji politikasının oluşmasıdır.
Enerji-politik ise, oldukça kapsamlı bir kavramı temsil etmektedir. Bir ülkenin enerjiyle ilgili geliştirdiği ve uyguladığı politikalar şeklinde yapılacak bir tanım oldukça geneldir ve açıklayıcı olmaktan uzaktır. Enerji-politik, pek çok yönü olan ve farklı boyutları ele alan bir niteliktedir. Enerji kaynakları, enerji güvenliği, enerji teknolojisi, enerji mücadelesi, enerji nakli gibi önemli konu başlıkları bu politikanın içinde yer almalıdır.
Enerjinin siyasetinin oluşması ya da enerjinin önemli bir politika konusuna dönüşmesi, siyasî varlıkların enerjiyi; gelişme, ekonomik büyüme ve güvenlik gibi önceliklerle ilişkilendirmeye başlamalarıyla paralel şekilde olmuştur. Bu ilişkilendirme günümüze gelen süreçte artarak devam etmiştir. Öyle ki enerji, ekonomi ve güvenlik arasında ciddi bir karşılıklı bağımlılık oluşmuştur. Devletler için ekonomik büyüme, büyük oranda, eğer rezerve sahiplerse enerji kaynaklarını ticarileştirmelerine, rezerv sahibi değillerse bu kaynaklara en hesaplı yoldan ulaşabilmelerine bağlı olmuştur. Ekonomileri büyüdükçe devletler daha fazla enerji kaynağı satmaya ve almaya ihtiyaç duymuşlardır. Bu durum ise devletleri her geçen gün daha etkin, tutarlı ve kapsamlı enerji politikaları izlemeye itmiştir. Devletlerin enerji konusundaki hareketliliği, doğal olarak da güvenlik üzerinde doğrudan bir etki yaratmıştır. Hem kaynak sahibi hem de kaynak sahibi olmayan devletler zaman zaman bir şekilde enerji ilişkilerindeki başarıları ve başarısızlıklarıyla güvenlik elde etmişler ya da güvenlik sorunları yaşamışlardır.
Pınar Buket KILINÇ PALA
Dr. Emre ÇITAK 
Devamı M5 Dergisi Aralık Sayısında…
